Hidradenitis Suppurativa (HS)’de Evre 3 ve Tünelleşme

HS Nedir?

HS genellikle koltuk altı, kasık, kalça, meme altı ve anogenital bölgede görülür. Ergenlikten sonra başlayabilir ve genellikle kronikleşir. Kadınlarda daha sık rastlansa da, evre 3 genellikle erkeklerde daha yaygındır.

Hurley sınıflandırması HS'yi üç evreye ayırır:

• Evre 1: Tekli veya birkaç ağrılı nodül, ancak fistül (tünel) veya yara izi yok.
• Evre 2: Tekrarlayan nodüller, sınırlı sayıda fistül ve yara izi.
• Evre 3: Yaygın lezyonlar, birden fazla tünelleşmiş fistül ve geniş skar dokusu.

Evre 3 HS: Vücudun Altında Tünelleşme

Evre 3 HS'de cilt yüzeyinin altında, zamanla birleşen ve ilerleyen fistül yolları (sinüs traktları) oluşur. Bu yollar, iltihaplı alanların birbirine bağlanmasıyla adeta bir labirent gibi cilt altına yayılır. Bu duruma "tünelleşme" adı verilir.

Tünelleşme Nedir?

Tünelleşme, enfeksiyonun cilt altında ilerleyerek kalıcı yollar (sinüs traktları) oluşturmasıdır. Bu yollar:

• Sürekli irin akıntısına neden olabilir.
• Cilt yüzeyinde birden fazla açıklıktan dışarı açılabilir.
• Lezyonlar birbiriyle bağlantılıdır ve yeni apseler bu yollar üzerinden yayılır.
• Tedavi edilmezse daha fazla cilt dokusu zarar görebilir.

Tünelleşmenin Belirtileri

• Kalıcı, geçmeyen şişlikler
• Deri altında sert, ağrılı kitleler
• Cilt yüzeyinde birden fazla akıntı noktası
• Kötü kokulu irin
• Kalınlaşmış, sertleşmiş cilt bölgeleri (skar dokusu)

Neden Tünelleşme Oluşur?

Tünelleşmenin oluşmasındaki başlıca faktörler:

• Yetersiz veya geç kalınmış tedavi
• Tekrarlayan enfeksiyonlar
• Yoğun inflamasyon
• Sigara kullanımı ve obezite
• Genetik yatkınlık

Evre 3’te Tanı ve Görüntüleme

Tanı genellikle klinik muayene ile konur, ancak tünelleşmenin boyutunu ve yayılımını değerlendirmek için:

• Ultrasonografi
• MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme) gibi yöntemler kullanılır. MRI, sinüs traktlarının derinliğini ve bağlantılarını detaylı olarak gösterebilir.

Tedavi: Sadece Kremler Yeterli Değil

Evre 3 HS'de topikal ilaçlar genellikle yetersizdir. Tünelleşme varsa, kombine tedavi yaklaşımı gerekir:

1. Medikal Tedavi

• Antibiyotikler: Rifampisin + Klindamisin kombinasyonu en yaygın olanıdır.
• Biolojik ajanlar: Özellikle adalimumab (anti-TNF ilaçları), ağır vakalarda etkilidir.
• Retinoidler: Bazı durumlarda kullanılabilir.
• Zinc glukonat veya hormonal tedaviler (özellikle kadın hastalarda) destekleyici olabilir.

2. Cerrahi Müdahale

• Sinüs eksizyonu: Tünellerin cerrahi olarak çıkarılması.
• Geniş alan eksizyonu: Lezyonun bulunduğu bölgenin tamamen alınması ve greftleme ile kapatılması.

3. Yaşam Tarzı Değişiklikleri

• Sigaranın bırakılması
• Kilo kontrolü
• Terlemeyi azaltacak giysiler ve hijyen
• Stresten uzak durma
• Paketli gıdalardan kaçınma
• Süt ve süt ürünleri (peynirdeki kazein maddesi) tüketmemek.

HS ile Yaşamak: Psikolojik Etkiler ve Destek

Evre 3 HS’li hastalarda depresyon, sosyal izolasyon ve anksiyete oldukça yaygındır. Bu nedenle:

• Psikolojik destek
• Hasta destek grupları
• Online forumlar ve dernekler oldukça önemlidir.

Sonuç ve Değerlendirme

Hidradenitis Suppurativa, özellikle evre 3 ve tünelleşme durumunda ciddi yaşam kalitesi düşüşüne neden olur. Ancak doğru tanı, etkili bir tedavi planı , cerrahi işlem ve hasta eğitimi ile bu hastalığın yönetimi mümkündür.

HS sadece ciltte değil, bireyin tüm yaşamında iz bırakabilir. Bu yüzden hastalığı yalnızca bir cilt sorunu olarak değil, kronik ve sistemik bir rahatsızlık olarak ele almak gerekir.