Hidradenitissuppurativa (HS), genellikle ciltte ağrılı sivilceler, abseler veiltihaplanmalarla karakterize edilen bir cilt hastalığıdır. Bu hastalık, terbezlerinin bulunduğu bölgelerde, özellikle koltuk altları, kasıklar, kalçabölgesi ve göğüs altlarında meydana gelir. Ancak HS’nin fiziksel etkileriyalnızca bu belirtilerle sınırlı kalmaz. HS’nin psikolojik etkileri, buhastalığa sahip bireylerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir.
Hidradenitis Suppurativa Nedir?
Hidradenitissuppurativa, ter bezlerinin etrafında tıkanmalar ve enfeksiyonlar nedeniyleağrılı şişlikler ve abselerin oluşmasına yol açan kronik bir cilt hastalığıdır.HS, genellikle ergenlik döneminde başlar ve ilerleyici bir hastalık olabilir.Fakat, çoğu zaman dışarıdan görülmeyen ve genellikle gizlenmesi gerekenlezyonlar nedeniyle, insanlar bu hastalıkla yalnız başlarına mücadele etmekzorunda kalır.
HS’nintedavi edilmesi zordur. Tedavi edilen hastalar bile tekrar nüksler yaşayabilir,bu da bireylerin yaşam kalitesini sürekli olarak etkiler.
Hidradenitis Suppurativa’nın Psikolojik Etkileri
HS’ninpsikolojik etkileri genellikle ciltteki fiziksel belirtilerin yol açtığırahatsızlıklarla başlar. Bu etkiler, sosyal ilişkilerden iş hayatına kadar pekçok alanı kapsar. HS’nin yol açtığı psikolojik etkilerin bazıları:
1. Özsaygı ve Bedensel İmaj
Hidradenitissuppurativa, genellikle vücudun görünmeyen bölgelerinde oluştuğundan, kişilerinhastalıkları hakkında başkalarına açıkça konuşmalarını zorlaştırabilir. Ancakbu hastalık, kişilerin bedensel imajlarını olumsuz etkileyebilir. Abseler,izler ve yaralar, vücudun dış görünümünü bozar ve bireylerin kendilerini çekicihissetmelerini engelleyebilir. Bu durum, özellikle ergenlik dönemindekibireyler için daha zorlayıcı olabilir.
Zamanla,HS’ye sahip bireyler, toplumun normlarına uymadıkları hissiyle özsaygılarındadüşüş yaşayabilirler. Kendilerini cinsel olarak çekici hissetmeme, izolasyon vedepresyon gibi duygusal zorluklarla karşılaşabilirler. Bunun sonucu olarak,bireylerin psikolojik sağlığı ciddi şekilde zarar görebilir.
2. Depresyon ve Anksiyete
Hidradenitissuppurativa, kronik bir hastalık olduğu için tedavi edilmesi uzun süre alabilirve genellikle nüksler yaşanır. Bu durum, bireylerin duygusal durumlarınıolumsuz etkileyebilir. Uzun süreli fiziksel ağrı, iyileşemeyen yaralar vetedavi sürecindeki belirsizlik, depresyon ve anksiyeteye yol açabilir.
HShastaları, toplumdan dışlanma korkusu, alay edilme ya da damgalanmaendişesiyle, başkalarıyla etkileşimde bulunmaktan kaçınabilir. Bu yalnızlıkhissi, depresif düşünceleri ve endişeleri körükleyebilir. Aynı zamanda,tedaviye yanıt alınamaması, umutsuzluk hissi yaratabilir.
3. Sosyal İzolasyon ve Dışlanma
Hidradenitissuppurativa, fiziksel belirtileri nedeniyle sosyal etkileşimleri olumsuz yöndeetkileyebilir. Hastalık, insanların sosyal etkinliklere katılmalarınızorlaştırabilir. Ter bezlerinin yoğun olduğu bölgelerde oluşan yaralar,genellikle can yakıcıdır ve yürümeyi, oturmayı ya da egzersiz yapmayızorlaştırabilir. Bu, bireylerin aktif bir yaşam tarzı sürdürmelerini engellerve bu da sosyal izolasyona yol açar.
Hastaların,başkalarıyla etkileşim kurmaktan kaçınmaları, yalnızlık hissini pekiştirebilir.İnsanlar, dışarıda görünmeyen bu hastalıkla başa çıkmakta yalnız hissettikleriiçin, duygusal destek bulmakta zorlanabilirler.
4. Cinsel Sağlık ve İlişkiler
Cinselsağlık da HS’den olumsuz etkilenebilir. Genital bölgelerde oluşan yaralar,cinsel ilişki sırasında ağrıya yol açabilir ve bu da cinsel istek kaybına nedenolabilir. Ayrıca, HS’li bireyler genellikle ciltlerinin kötü göründüğünüdüşündükleri için partnerlerine karşı kendilerini güvensiz hissedebilirler.
Bireyler,vücutlarındaki lezyonları gizlemeye çalıştıkları için, eşleriyle veyapartnerleriyle samimi ilişkiler kurmaktan çekinebilirler. Bu durum, cinselhayatın yanı sıra, genel ilişki dinamiklerini de etkileyebilir. Duygusalbağlar, iletişim eksiklikleri ve yanlış anlamalar, cinsel sağlık üzerindeki buolumsuz etkileri daha da derinleştirebilir.
5. İş ve Günlük Hayat Zorlukları
HS’ningetirdiği fiziksel zorluklar, iş hayatını ve günlük yaşam aktivitelerini deetkileyebilir. Kronik ağrı ve enfeksiyonlar, günlük görevleri yerine getirmeyizorlaştırabilir. Yavaş iyileşen yaralar ve nüksler, hastaların sürekli birtedavi süreci içinde olmalarına neden olur ve bu da iş yerinde süreklidevamsızlık gibi sorunlara yol açabilir. İş yerindeki performans kaybı, kişininözsaygısını daha da zedeleyebilir.
Bunlara ekolarak, HS’li bireyler, toplumun diğer bireyleriyle kıyaslandığında fizikselolarak "normal" görünmediklerinden, dışlanmışlık hissiyaşayabilirler. İş yerlerinde, sosyal ortamlarda ya da diğer topluluklardainsanların olumsuz bakışlarına maruz kalabilirler.
Hidradenitis Suppurativa ile Başa Çıkma Yolları
Hidradenitissuppurativa ile başa çıkmanın psikolojik yolları, fiziksel tedavi süreçlerindendaha az konuşulsa da, bu hastalığın yönetilmesinde büyük bir rol oynar.
- Destek Grupları: HS’li bireylerin yaşadıkları duygusal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olabilecek destek gruplarına katılmaları önerilir. Diğer HS hastalarıyla deneyimlerini paylaşmak, yalnızlık hissini azaltabilir.
- Psikolojik Destek: Bir terapist veya psikolog ile çalışmak, depresyon, anksiyete ve diğer psikolojik sorunlarla başa çıkma konusunda yardımcı olabilir. Duygusal sağlığın güçlendirilmesi, hastaların daha iyi bir yaşam kalitesine sahip olmasını sağlar.
- Aile ve Arkadaş Desteği: Aile üyeleri ve yakın arkadaşlarla açık iletişim, duygusal destek sağlayabilir. Sevilen kişilerle yaşanan anlayışlı ve destekleyici ilişkiler, yalnızlık ve izolasyon hissini azaltır.
- Fiziksel Aktivite: Düzenli egzersiz, psikolojik sağlığı iyileştirebilir. Yavaş ve kontrollü egzersizler, hem fiziksel sağlığı hem de ruh halini iyileştirebilir.
- Kendine Saygı Geliştirme: Kendi vücuduna karşı olumlu bir tutum geliştirmek, beden imajı üzerinde daha güçlü bir kontrol sağlamak, özsaygıyı artırabilir.
Sonuç
Hidradenitissuppurativa, yalnızca fiziksel bir hastalık değil, aynı zamanda önemlipsikolojik etkiler de yaratabilen bir durumdur. Bu hastalık, bireylerinözsaygılarından, sosyal ilişkilerine kadar geniş bir alanda zorluklara nedenolabilir. Ancak, doğru tedavi ve psikolojik destek ile bu etkilerle başa çıkmakmümkündür.