Cilt sağlığı, genel yaşam kalitesinin önemli bir parçasıdır. Ancak bazı cilt hastalıkları, sadece fiziksel değil, psikolojik etkileriyle de hayatı ciddi şekilde zorlaştırabilir. Bu hastalıklardan biri de Hidradenitis Suppurativa (HS)’dır. Toplumda yeterince bilinmeyen bu kronik hastalık, doğru bilgi ve erken müdahale ile kontrol altına alınabilir.
Hidradenitis Suppurativa (HS) Nedir?
Hidradenitis Suppurativa, kıl köklerinin bulunduğu bölgelerde ortaya çıkan, ağrılı ve tekrar eden nodül ve apselerle karakterize bir cilt hastalığıdır. En sık koltuk altı, kasık, kalça, kalça arası, meme altı ve anüs çevresinde görülür.
Hastalığın temel nedeni tam olarak bilinmese de; kıl foliküllerinin tıkanması, bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi, hormonal değişiklikler ve genetik yatkınlık HS’nin gelişiminde rol oynar.
Hidradenitis Suppurativa’nın Toplumdaki Etkisi
HS, fiziksel belirtilerinin ötesinde, hastalarda depresyon, anksiyete ve sosyal izolasyon gibi psikolojik sorunlara da neden olabilir. Araştırmalara göre, hastaların büyük bir kısmı hastalığın teşhis edilmesinde gecikmeler yaşamaktadır. Bu durum, tedaviye geç başlanmasına ve hastalığın ilerlemesine neden olur.
Bu nedenle HS'nin evrelerinin bilinmesi, hem hastaların hem de sağlık profesyonellerinin zamanında müdahale edebilmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Hurley Sınıflandırması: HS’nin 3 Ana Evresi
Hidradenitis Suppurativa, şiddetine göre 3 farklı evrede değerlendirilir. Bu sınıflandırma, ilk olarak 1989 yılında Dr. Hurley tarafından yapılmıştır ve günümüzde hala klinik pratikte yaygın olarak kullanılmaktadır.
Hurley Evre 1 – Hafif Evre
Belirtiler:
Tekli ya da birkaç adet ağrılı, sert nodül
Zaman zaman ortaya çıkan apseler
Yara izi ya da fistül oluşumu genellikle yoktur
Görünüm:
Bu evrede lezyonlar sınırlıdır ve genellikle kendi kendine iyileşme gösterebilir. Ancak tekrar etme eğilimindedir.
Tedavi:
Topikal antibiyotikler: Klindamisin gibi.
Antiseptik yıkamalar: Klorheksidin içeren solüsyonlar.
Ağızdan antibiyotikler: Tetrasiklin grubu ilaçlar.
Yaşam tarzı değişiklikleri: Obezite kontrolü, sigaranın bırakılması ve terlemeyi azaltacak kıyafet seçimi.
Cerrahi işlem: Küçük eksizyonlar yapılabilir.
Hurley Evre 2 – Orta Dereceli Evre
Belirtiler:
Tekrarlayan apseler
Fistül gelişimi (cilt altında kanallarla lezyonların birleşmesi)
Yara izlerinin başlaması
Lezyonlar birden fazla bölgede olabilir
Görünüm:
Artık lezyonlar kalıcı hale gelmeye başlar. Apseler daha sık ve daha ağrılıdır. Bazı apseler cilt yüzeyine açılarak irin boşaltabilir.
Tedavi:
Sistemik antibiyotikler: Rifampin + klindamisin kombinasyonu sık kullanılır.
Hormonal tedaviler: Özellikle kadın hastalarda doğum kontrol hapları ya da antiandrojen ilaçlar.
Biyolojik tedaviler: TNF-alfa inhibitörleri (Adalimumab/Infliximab)
Minimal cerrahi işlemler: Küçük çaplı cerrahi drenajlar.
Tedavi süreci bu evrede genellikle multidisipliner yaklaşım gerektirir.
Cerrahi işlem: Küçük eksizyonlar yapılabilir.
Hurley Evre 3 – Şiddetli Evre
Belirtiler:
Geniş alanlara yayılmış, birleşmiş nodüller
Yaygın fistül ağları
Derin yara izleri ve cilt deformasyonu
Ağrı, irin sızıntısı ve kötü koku
Görünüm:
Ciltte çok sayıda aktif ve eski lezyon, sürekli sızıntı yapan yaralar, cilt altındaki kanallarla birbirine bağlanan apseler görülebilir. Bu evre hastalar için en zorlu süreçtir.
Tedavi:
Geniş cerrahi müdahale: Etkilenen alanların tamamen çıkarılması (eksizyon)
İleri düzey biyolojik tedaviler
Ağrı yönetimi ve yara bakımı
Psikolojik destek: Kronik ağrı ve sosyal etkileşim kısıtlılığı depresyon riskini artırır.
Erken Müdahale
HS hastalığında erken teşhis, hastalığın ilerlemesini durdurur ve daha etkili tedavi uygulanmasına olanak tanır. Bunun için ciltte sık tekrar eden, ağrılı şişlikler yaşayan bireylerin bir dermatoloğa ve plastik cerrahi doktorlarına başvurmaları büyük önem taşır.
HS’nin Yönetiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Beslenme: Anti-inflamatuar diyetler önerilmektedir. Süt ürünleri ve yüksek glisemik indeksli gıdalar bazı hastalarda belirtileri artırabilir.
Sigara ve obezite: Hastalığı kötüleştiren başlıca faktörlerdir.
Hijyen: Etkilenen bölgelerin temizliği önemlidir ancak aşırı yıkamadan kaçınılmalıdır.
Giysi seçimi: Terletmeyen, pamuklu ve bol kıyafetler tercih edilmelidir.
Sonuç: HS ile Yaşam Mümkün – Doğru Tedavi ile Kalite Artar
Hidradenitis Suppurativa, zorlayıcı bir hastalık olsa da uygun tedavi, yaşam tarzı düzenlemeleri ve düzenli doktor takibi ile kontrol altına alınabilir. Her bireyin hastalık seyri farklıdır, bu nedenle kişiye özel tedavi planı oluşturmak büyük önem taşır.
Vücudunuzda sürekli tekrar eden şişlikler ve apseler varsa bu basit bir sivilce değil, Hidradenitis Suppurativa olabilir. Erken teşhis, yaşam kalitesini geri kazandırabilir.
İletişim
Telefon: +90 532 461 59 97
Randevu Talebi